Nagietek lekarski (Calendula officinalis) naturalnie występuje na Bliskim Wschodzie i Iranie, w Polsce pomimo tego, że rozsiewa się dosyć dobrze, nie jest w stanie zbyt długo utrzymać się poza ogrodami i uprawami. Znany był już w starożytności, Rzymianie farbowali nim sery i masło.
Działanie:
Kwiaty nagietka mają działanie przeciwzapalne, rozkurczowe, bakteriobójcze, oczyszczające, pobudzające wydzielanie żółci, napotnie, antynowotworowe, regenerujące, przeciwzapalne, antybiotyczne i gojące na rany.
Co zbierać:
Surowcem zielarskim są kwiaty i młode liście.
Gdzie znaleźć:
W ogrodzie u mamy 😀
Co zawierają:
Kwiaty zawierają flawonoidy, taniny, witaminę C, prowitaminę A, sole mineralne, fitosterole, karotenoidy, olejki eteryczne, żywice i śluzy.
Kiedy stosować
Napary z 1 łyżki płatków szklanką wrzątku i pozostawia na 10 min, można używać go do stosowania zewnętrznego na rany, stłuczenia, odmrożenia, oparzenia, przy owrzodzeniach żylakowych, stanach zapalnych jamy ustnej i gardła oraz chorobach oczu- jęczmieniach, zapaleniu spojówek itp. Działa łagodząco na ukąszenia owadów. W kosmetyce używany jest do produkcji pomadek na popękane usta, kremy i maści na uszkodzenia skóry- pękającą skórę na piętach. Nagietek znalazł zastosowanie w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych i opryszczki wargowej. W mieszankach z innymi ziołami można stosować go wewnętrznie na krwotoki z nosa, w stanach przepuszczalności naczyń krwionośnych, krwawieniach, hemoroidach, obrzękach, żylakach i nadciśnieniu. W kosmetyce stosowane są wyciagi olejowe i alkoholowe, ze względu na brak rozpuszczalności substancji czynnych w wodzie. Kompresy olejowe świetnie działają na włosy, dodają puszystości, połysku i lekko je rozjaśniają. Młode listki nagietka dodawane są do sałatek, płatki kwiatów stanowią świetny dodatek do kanapek, sałatek, zapiekanek, jajecznic. Barwią potrawy na żółto-pomarańczowo, mają ostry smak zbliżony do orzechów.
Ciekawostki
Dawniej nagietek lekarski należał do ziół miłosnych, posiany przed domem wybranka, jeżeli zakwitł, panna była pewna odwzajemnionego uczucia. Kwitnące kwiaty mogą być naturalnym barometrem- jeżeli do 9:00 rano kwiaty nie będą pięknie rozłożone z płatkami pod kątem 90 stopni do łodygi, to znak, że będzie padać, jeśli są natomiast ładnie rozkwitnięte, wówczas możemy spodziewać się słonecznej pogody.
Źródła:
Anioł-Kwiatkowska J., Rosliny kosmetyczne, Warszawa 1992, WSiP
Halarewicz A., Atlas Ziół. Kulinarne wykorzystanie roślin dziko rosnących, Wydawnictwo SBM Sp. z o.o., Warszawa 2015, ISBN: 978-83-7845-860-9
Kalemba-Dróżdż M. Jadalne kwiaty. Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2016. ISBN 978-83-7642-703-4
Starek T., Tyszyńska-Kownacka D., Zioła w Polskim Domu, Wydawnictwo Warta, Warszawa 1988, ISBN: 83-225-0230-4