W Sudetach nie ma zbyt wielu dębów, ale chyba w całej Polsce widać, jak w tym roku intensywnie obrodziły. Dąb (Quercus) był świętym drzewem Celtów, Słowian, Wikingów, starożytnych Rzymian i Greków. Słowianie wierzyli, że dąb stanowi oś świata (jesion dla ludów germańskich), jemioła pozyskiwana z gajów dębowych stanowiła panaceum na wszystkie choroby a żołędzie antidotum niwelujące wszystkie toksyny. 

Gdzie znaleźć: 

w lesie 😉 lub w parku np. Wschodnim we Wrocławiu 

Co zawierają:

Kora dębu zawiera garbniki, żywice, tłuszcze. Żołędzie zawierają mniejszą ilość garbników, cukry, skrobię, białka i tłuszcze.

Działanie i zastosowanie: 

Korę z młodych pędów stosuje się do dzisiaj wewnętrznie- w stanach silnych biegunek nie tylko u ludzi ale także u zwierząt domowych. Kiedyś odwar z kory stosowano na odmrożenia i odparzenia, dodając do kąpieli pół szklanki specyfiku zapewniamy sobie antybakteryjną i antygrzybiczą wodę. Kąpiele można brać gdy nabawiliśmy się świerzbu, owrzodzeń skóry, wyprysków, grzybicy czy w przypadku łuszczycy. Stosowany jest także przy nadmiernym poceniu się nóg- uwaga częste stosowanie może spowodować zabarwienie skóry i paznokci na ciemny kolor. Płukanki do włosów oraz mycie głowy naparem z kory zapobiega łupieżowi i łojotokowi. Ze względu na sporą ilość garbników kora była wykorzystywana od wieków w garbarstwie skór. Dęby są mocnymi, długowiecznymi drzewami, mogą dożyć do 700 lat. Drewno dębowe ma dużą gęstość, jest trwałe stąd często wykonywane są z niego np. podłogi. Charakteryzuje się niską kurczliwością jednak trudną i długotrwałą obróbką szlifierską. Żołędzie stanowiły bardzo ważny składnik pokarmowy dla świń, pierwsze lasy wysiano w celu wykarmienia trzody chlewnej a nie w celu pozyskania drewna. Do wykarmienia dorosłego wieprza potrzeba było 25 dorosłych dębów. W trakcie wojny z żołędzi produkowano namiastkę kawy lub wyprażone i zmielone dodawano do mąki.

Ciekawostki:

W tym roku mamy ogromny urodzaj żołędzi. Pomimo ogromnej ilości żołędzi bardzo wiele z nich jest puste. Lata urodzaju przypadają w Polsce co 8-10 lat, zależne są głownie od pogody w trakcie kwitnienia drzew- najlepiej gdy jest sucha, bezdeszczowa i bez późnych przymrozków. W tym roku Zimnej Zośki nie było, a i cały rok suchy i słoneczny, niestety przedłużająca się susza spowodowała gorsze warunki do rozwoju i dojrzewania nasion stąd sporo z nich jest puste.Niegdyś z urodzaju i nieurodzaju na żołędzie wróżono o nadchodzącej zimie, przyszłym roku i plonach. Duży zbiór nasion dębu szypułkowego ( Quercus robur L.) oznaczał mroźną zimę z mnóstwem śniegu, za to dogodnymi warunkami do rybołówstwa. Lato za to zapowiada się z urodzajem na bób i żyto. Jeśli żołędzi jest mało dziki będą ryły w ziemniakach. Puste żołędzie zebrane w św. Michała (29.09) oznacza nadchodzącą śmiertelność i pożary, jeśli jądro żołędzi jest twarde, będzie dużo zboża, morderstw i wilkołaków, jeśli nasiona nie są pękate a nadzwyczaj wydłużone trzeba się przygotować na letnie susze i upały, wilgotne wnętrze oznacza mokry rok i powodzie. W końcu gdy pojawi się w nim żywy robak lato będzie obfite i urodzajne a rok dobry do ożenku ;). Warto więc iść pod najbliższy dąb i zobaczyć jaki rok szykują nam żołędzie 

Źródła: 

• http://www.encyklopedia.lasypolskie.pl/doku.php?id=d:dab-bezszypulkowy-nasiona
• Łuczaj Ł., Kujawska M., Sosnowska J., Klepacki P. Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych – Słownik Fischera. PTL Wrocław , 2016. ISBN:978-83-64465-29-1
• Strzelecka H., Kowalewski J., Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa, PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-13132-2